Aandelen kopen; dit moet je weten (+ 6 tips)

Aandelen zijn nog steeds een populaire belegging. Het is natuurlijk ook veel leuker en interessanter om een klein stukje deelneming in een bedrijf te kopen dan je geld in obligaties of beleggingsfondsen te beleggen. Een stukje spannender ook. En niet zo spannend als het kopen van bijvoorbeeld bitcoins, wat voor veel mensen nog steeds wat ver van hun bed is. Ok, aandelen dus. Maar wat zijn redenen om in aandelen te beleggen? En wat is belangrijk om te weten voordat jij je eerste euro in aandelen investeert?

1. Waar koop je aandelen?

Een groot verschil, in positieve zin, met jaren geleden is dat je tegenwoordig niet alleen meer bij banken, financiële instellingen, vermogensbeheerders en fysieke brokers terecht kan. Ook online brokers brengen het kopen van aandelen voor jou dichterbij. Ze bieden het voordeel dat je heel makkelijk de ontwikkelingen van jouw aandelen online kunt volgen. We benoemen er kort twee:

1. DEGIRO -

DEGIRO is een in populariteit toenemende online broker, die gevestigd is in (jawel) Amsterdam. DEGIRO bestaat sinds 2013 en heeft inmiddels ruim 1 miljoen klanten. De lage tarieven zullen daar zeker debet aan zijn. Bij DEGIRO doe je al mee voor het kleinst mogelijke bedrag, er is namelijk geen minimum inleg. DEGIRO is actief in 18 landen in Europa. Door de groei behoren ze inmiddels tot de grootste Europese brokers.

• Ga naar de website van DEGIRO »
• Lees de DEGIRO review

2. eToro -

Het begin van eToro werd al in 2007 gemaakt, in Israël. In 2010 kwam daar al de copytrading functie bij. Dit houdt in dat je met jouw inleg de beurshandelingen van succesvolle beleggers automatisch kunt laten kopiëren. eToro werkt wereldwijd, met vestigingen in bijvoorbeeld Amerika, Australië en in Europa. De waardering van eToro is al opgelopen tot boven de 800 miljoen Amerikaanse Dollars. EToro heeft inmiddels ruim 17 miljoen gebruikers, in ruim 140 landen.

• Ga naar de website van eToro »

2. Waarom zou je aandelen kopen?

Eerst bespreken we het waarom van aandelen. Waarom belegt de gemiddelde belegger zo graag in aandelen?

Een belegging voor rendement, en om inflatie tegen te gaan

Aandelen zijn nog altijd een prima belegging voor de langere termijn. Verwacht van aandelen geen wonderen op korte termijn, hoewel de markt ook wel eens heel erg mee kan zitten natuurlijk. Maar als je het geduld hebt, haal je met aandelen op de langere termijn altijd een leuk rendement, leuker in ieder geval dan met sparen tegen extreem lage of zelfs negatieve rente. Tevens wordt jouw geld door inflatie steeds minder waard: voor die ene euro koop jij over een jaar al minder dan nu.

Gebruik de economie om geld te verdienen

Het vergt wat inlezen en op de hoogte blijven, maar als je ongeveer weet wat er in de wereld speelt en welke economische ontwikkelingen er spelen, dan kan je daar geld mee maken. Natuurlijk gaat het er daarbij om dat je op het juiste moment instapt. Anderzijds: in een groeimarkt en een inflatoire economie zullen de koersen ook na een daling weer hun weg omhoog vinden.

Handelen en daytraden

In ons recente blog voor beginnende beleggers kwam het ook al aan de orde: er is nogal een verschil tussen in aandelen handelen en daytraden. Als je kiest voor het handelen in aandelen, dan koop je er een aantal (uiteraard na gedegen onderzoek) en ga je weer over tot de orde van de dag. Af en toe kijk je eens hoe jouw aandelen er bij staan en bij een interessant rendement verkoop je iets, of niet natuurlijk. Daytrading is een heel ander verhaal. Bij daytrading maak je gebruik van de koersverschillen op één handelsdag.

Dit is dus veel tijdsintensiever. Je moet van tevoren weten dat je veel tijd achter een scherm door kunt en wilt brengen. Je moet immers direct kunnen reageren als jouw aandeel de gewenste koers heeft bereikt. Dit levert over het algemeen veel stress op en wordt doorgaans als moeilijker ervaren, omdat het lastiger is om discipline te houden en je emoties onder controle te houden.

Invloed op ontwikkelingen in de wereld

Door jouw keuzes kan het ook andersom werken. Weliswaar op kleine schaal maar hoe meer mensen kiezen voor bijvoorbeeld aandelen van een duurzaam bedrijf, des te meer dat bedrijf vertrouwen krijgt bij nog meer mensen. Van het een komt het ander en groeit deze onderneming sneller en kan daarmee nog meer impact hebben op duurzaamheid van hun klanten.

Aandelen zijn liquide

De meeste aandelen zijn liquide beleggingen. Daar bedoelen we mee dat ze vrij snel weer in geld zijn om te zetten. Uiteraard is het afhankelijk van de koers van dat moment of dat verstandig is. Maar als jij veel geld in aandelen hebt zitten en je hebt dat geld plots nodig, dan kan je dat vandaag of morgen weer beschikbaar op je rekening hebben staan.

Je leert nog eens iets

Als je je gaat verdiepen in aandelen, dan verdiep je je dus ook in bedrijven. Daarmee ontdek je dingen die je nog niet wist, bijvoorbeeld over investeringen, overnames, samenwerkingspartners, projecten, hun historie en wat ze doen op het gebied van duurzaamheid. Erg leerzaam en het helpt je, naast alle getalsmatige informatie, bij het nemen van je beleggingsbeslissing.

3. In welke aandelen ga jij beleggen?

Voordat je begint met beleggen moet je een strategie kiezen. Dat klinkt wellicht ingewikkeld, maar dat is het niet. Het gaat er vooral om dat je bepaalt hoe je te werk gaat. Het is niet verstandig om maar puur op emotie lukraak aandelen gaat kopen, er moet een gedachte achter zitten. Daarom de volgende uitleg, waarmee je kan bepalen wat bij jou past.

Waardebeleggen (techniek van Warren Buffett)

We hebben hier meteen een echte strategie te pakken, eentje die ook tijd kost. Waardebeleggen is een methode die werk ontwikkeld door twee professoren, namelijk Benjamin Graham en David Dodd en die populair is geworden door onder andere Warren Buffett en Charlie Munger. In waardebeleggen ga je op zoek naar de onderliggende waarde in een aandeel. We zullen dit kort uitleggen. Elk aandeel heeft een koers, een prijs. In de meeste gevallen dekt die prijs goed de werkelijke waarde van dat aandeel. Soms is een aandeel ondergewaardeerd, waardoor de koers waarschijnlijk zal stijgen. Denk aan een nieuw product dat steeds populairder wordt. Overgewaardeerde aandelen zullen een keer in koers gaan dalen. Hierbij kan je denken aan een sector die een hype was, maar over zijn top heen is. Bij waardebeleggen zoek je op de aandelenmarkt naar aandelen van bedrijven die goed presteren, en waarvan de koers nog achter loopt. Je begrijpt het: als je deze aandelen op het juiste moment koopt, profiteer je van een flinke koersstijging als de prijs daadwerkelijk naar het niveau kruipt dat dit aandeel verdient. Je hoeft hier geen moeilijk technische analyses op los te laten, het is wel de kunst deze aandelen te vinden.

Indexbeleggen

Je kan het jezelf nog wat makkelijker maken, bijvoorbeeld door te beleggen in een index. Een index is eigenlijk een soort verzamelbak van diverse aandelen, in een bepaalde sector, in een bepaalde regio et cetera. Zo kan je kiezen voor een index van vastgoedaandelen of voor een index van aandelen in opkomende landen, om maar eens twee voorbeelden te noemen. Maar je kan ook rechtstreeks beleggen in de AEX-index of de Dow Jones! Het scheelt je dus veel zoekwerk naar precies die aandelen die jij in je portefeuille wil hebben. Je koopt in één keer een mand vol kleine aandeeltjes. Zo maak je wel een keuze, maar spreid je je risico binnen die keuze.

Indexfondsen en ETF’s

Indexfondsen en ETF’s zijn beleggingsproducten die erg op elkaar lijken. Er zijn echter ook verschillen tussen beide. Met een indexfonds of ETF koop je eigenlijk een mandje vol aandelen. Het hele mandje komt uit een bepaalde sector of uit een bepaald land of eenzelfde regio. In plaat van aandelen van bijvoorbeeld een bedrijf in de technologiesector koop je nu stukjes aandelen van diverse bedrijven in die sector. Voordeel voor jou: spreiding en dus minder risico. Het doel van zowel een indexfonds als ETF is om minimaal een bepaalde beursindex te evenaren, liefst natuurlijk te verslaan.

Verschil in verhandeling indexfondsen en ETF’s

Het verschil tussen beide zit in de verhandeling. De ETF-markt is een stuk roeriger dan die van de indexfondsen. ETF’s kan je namelijk de hele beursdag kopen, en natuurlijk verkopen. Door die actieve handel schommelen de koersen ook behoorlijk. Hoe anders is de markt van de indexfondsen, die dagelijks slechts één maal worden verhandeld. Daardoor schieten de koersen ook veel minder hard op en neer.

Roboadvisor

Als je aandelen wil kopen, kan je je ook laten adviseren door een roboadvisor. Voor de goede orde: dit is geen menselijke adviseur, maar een robot computer die uiteraard door mensen is geprogrammeerd. Hij kan je advies geven over allerlei financiële kwesties, waaronder beleggen in aandelen. Hij gebruikt daarvoor wiskundige formules. Je krijgt dus geen persoonlijk contact met een beleggingsspecialist.

Stock picking versus indexbeleggen

Dan heb je nog de keuze tussen stock picking en indexbeleggen. Stock picking is niet meer (en zeker niet minder) dan het zelf selecteren van een paar bedrijven waarvan jij een goed rendement verwacht. Van die bedrijven koop je dus aandelen. Sommige mensen vinden dit risicovol, omdat jouw aandelen direct minder waard worden als die bedrijven het minder goed doen dan verwacht. Nou hoeft dat risico niet heel groot te zijn zolang je maar zorgvuldig selecteert, en bijvoorbeeld niet alleen maar in één sector of regio belegt, maar toch. Om dat risico uit te sluiten, kiezen sommige mensen voor indexbeleggen.

Voorstanders van indexbeleggen verdedigen hun keuze vaak, omdat er maar enkele stockpickers zijn die meer rendement weten te behalen dan de index over een langere periode.

4. Bepaal je risicoprofiel

Het risicoprofiel is iets wat in bijna elk boek, elke blog, elk artikel over aandelen wel aan de orde komt, en terecht! Weet je namelijk niet wat jouw risicoprofiel is, dan bestaat de kans dat je aandelen koopt die risicovoller zijn dan jij eigenlijk wil. De andere kant op is ook mogelijk: dat je onbedoeld heel behoudend belegt, terwijl je best wat meer risico durft te nemen. Jouw risicoprofiel bepaal je door een aantal vragen te beantwoorden. Vermogensbeheerders, brokers, beleggingsinstellingen: ze zijn allemaal verplicht je op risico´s te wijzen. Bij veel producten staat ook expliciet wat het bijbehorende risico is of in hoeverre het aansluit bij jouw ingevulde risicoprofiel.

Vragen om jouw risicoprofiel te bepalen

De vragen waar het om gaat, verschillen per bank, beleggingsinstelling of broker. Ze kunnen gaan over je opleiding: heb je bijvoorbeeld al financiële kennis? Tevens komt jouw ervaring met beleggen vaak aan de orde. Er kan ook worden gevraagd hoe je denkt te reageren als jouw beleggingsportefeuille in waarde daalt. Uiteraard wil men graag weten wat jouw doel is met beleggen, en op welke termijn je dat bereikt wil hebben. Ook de tijdsinvestering kan onderwerp zijn van deze vragenlijst. Onderaan de streep krijg je vervolgens jouw beleggingsprofiel in beeld, met de mate van risico die jij gezien jouw antwoorden maximaal zou moeten nemen.

Jouw risicoprofiel kan veranderen

Een risicoprofiel is geen statisch gegeven. Stel dat je over vijf jaar een betere baan hebt, gesetteld bent en een erfenisje hebt gehad, dan verdient het aanbeveling je risicoprofiel nogmaals te bepalen. Dat geldt uiteraard ook als je bijvoorbeeld minder bent gaan werken of een duurder huis hebt gekocht en je wat voorzichtiger met je geslonken spaarsaldo moet omgaan. Kortom: zijn er wezenlijke veranderingen in jouw financiële situatie, voel dan zeker nogmaals een vragenlijst in, als je tenminste wilt blijven beleggen.

Actief beleggen of passief beleggen?

Nog een belangrijke keuze die je moet maken, is die tussen actief en passief beleggen. Bij actief beleggen, de naam zegt het al, houd je je actief bezig met beleggen. Je koopt en verkoopt vaker, analyseert (als het goed is) dus ook vaker, je investeert dus meer tijd in beleggen. Let op: door de grotere hoeveelheid transacties betaal je altijd meer transactiekosten. Passief beleggen is hetzelfde als indexbeleggen: je koopt een keer een mandje aandelen in een index en laat jouw beleggingen gewoon hun werk doen. Uiteraard mag je jezelf ook een passieve belegger noemen als je erg weinig aandacht besteedt aan jouw portefeuille.

Aandelen kopen met weinig geld

Beleggen is natuurlijk vooral interessant als je een leuk bedrag opzij kunt zetten, om daarmee meer rendement te maken. Een stijging van € 50 op een dag motiveert ook veel meer dan een toename van € 5. Echter: wie het kleine niet eert, is het grote niet weerd, geldt zeker ook voor het beleggen in aandelen. Als je het maar verstandig en slim aanpakt (en dat zijn twee verschillende dingen) kan je ook met kleine beleggingen in aandelen al leuke vermogensgroei realiseren. En vergeet niet: als jou dit goed af gaat, ben je voorbereid op dat moment in de toekomst, waarin je een nog serieuzere belegger wordt. Zoek zeker eens naar brokers, banken of andere financiële instellingen waar je met een klein bedrag welkom bent. Vergeet niet om te checken hoeveel transactiekosten en commissie ze berekenen. Gaat het alleen om een percentage? Of ook om een vast bedrag? Dat laatste is dan in absolute zin niet er aantrekkelijk op een kleine investering. Dadelijk bespreken we nog twee online brokers, waar je zeker terecht kunt.

Fractionele aandelen

En dan blijkt er ook nog iets te bestaan wat inspeelt op juist die behoefte van de kleine belegger. Want waarom zou beleggen voorbehouden moeten blijven aan mensen die minstens duizend euro willen inleggen? Als dat zo zou zijn mist de beleggingsmarkt miljoenen potentiële klanten die dolgraag beleggen, maar dan (eerst) met een klein bedrag. Heel slim dus dat er ook fractionele aandelen bestaan. De naam zegt het al: met een fractioneel aandeel koop je een klein stukje van een aandeel. Afhankelijk van de koers zijn er genoeg aandelen te koop voor de hele kleine belegger, maar met een fractioneel aandeel komen ook aandelen met een koerswaarde van vele honderden euro´s plots binnen handbereik. Op deze manier tel jij dus ook als kleine, beginnende belegger net zo mee als al die andere beleggers.

Robobeleggen

De roboadvisor kan ook voor jou beleggen. Misschien nog een idee waar je aan moet wennen, maar je kan je geld dus in handen van een robot geven. Het voordeel van een robot is dat je niet afhankelijk bent van een mens, denk daar maar eens over na. Een ander voordeel is dat lagere kosten. Immers: je wordt niet geholpen door een beleggingsspecialist die ook betaald moet worden. Nee, je maakt gebruik van een robot of computer die na geprogrammeerd te zijn, veel klanten kan helpen. Het belangrijkste voordeel in deze context: je kan al beleggen via een roboadvisor vanaf zeer kleine bedragen, bijvoorbeeld tien euro.

Dividend of geen dividend

Zoals je waarschijnlijk weet, heb je als bezitter van sommige aandelen ook recht op dividend, een stukje winstuitkering. Dat klinkt heel aantrekkelijk, want behalve de mogelijke koerswinst krijg je dus ook nog periodiek iets uitgekeerd. Dan kan trouwens ook in de vorm van een herbelegging, waardoor dus jouw aantal aandelen ietsje stijgt. Maar een bedrijf kan ook een andere keuze maken, door bijvoorbeeld geen dividend uit te keren maar dat bedrag te investeren in het bedrijf. Ook kan er wellicht een overname mee worden gefinancierd, of een schuld afgelost. Je kunt je vast voorstellen dat dat jou op termijn zelfs meer biedt (in de vorm van extra koersstijging) dan dat beetje dividend. Realiseer je dat dus als je kiest voor aandelen met of zonder dividenduitkering.

5. Hoe werkt de aandelenmarkt?

De aandelenmarkt is een markt zoals elke andere markt. Vraag en aanbod komen elkaar hier tegen. Is er veel vraag, dan stijgt de prijs. Neemt de vraag af, dan daalt de prijs. Er is wel een verschil met vroeger. Nou ja, vroeger. Nog niet zo lang geleden, tot het begin van deze eeuw, was de beurs een fysiek gebouw met schreeuwende handelaren, en veranderende koersen op grote schermen. Voor veel mensen het toonbeeld van chaos. Maar er werd wel veel geld verdiend, en verloren natuurlijk.

Hoe wordt de waarde van een aandeel bepaald?

Dat spel van vraag en aanbod wordt bepaald door de interesse in een bepaald aandeel, die weer afhankelijk is van de prestaties, ontwikkelingen verwachtingen van een bepaald bedrijf. Doet het bedrijf het goed en komt het ook nog eens met een veelbelovend nieuw product, dan stijgt de belangstelling voor het bedrijf. Veel beleggers willen maar wat graag vooruit lopen op een toekomstige koersstijging en stappen in. Daardoor schiet de koers nog wat verder omhoog. Dat werkt dus ook andersom. Presteert een bedrijf slecht en wordt er een verlies en/of reorganisatie aangekondigd, dan willen zeker aandelenbezitters die koerswinst hebben geboekt, van hun aandelen af. De koers daalt zo extra hard. Eigenlijk zou de waarde van een aandeel moeten worden bepaald door de balans en de resultatenrekening, maar dat is niet altijd zo. Soms is een aandeel overgewaardeerd, soms ondergewaardeerd. Het is de kunst van het beleggen om daar alert op te zijn en er doorheen te prikken.

Hoe belangrijk is sentiment op de aandelenmarkt?

We hebben in een andere blog al uitgelegd dat je met verstand moet beleggen, en je niet door je emoties moet laten leiden bij je beursbeslissingen. Dat geldt juist ook voor aandelen, omdat je daar nu eenmaal meer risico mee neemt dan met bijvoorbeeld obligaties. Echter: ook op de aandelenbeurs speelt sentiment wel degelijk een rol! Dit werkt twee kanten op. Bij stijgende koersen en vertrouwen zijn beleggers sterk geneigd om aandelen te kopen. Als veel mensen kopen, stijgt de koers verder en gaan nog meer mensen over tot aankoop. Dat is niet altijd gefundeerd (met verstand onderbouwd). Andersom gebeurt dus ook. De koersen dalen, het vertrouwen neemt af, en omdat veel aandelenbezitters hun effecten verkopen, daalt de koers verder en volgen anderen die beslissing. Om deze redenen is het ook altijd verstandig om te lezen wat beleggingsexperts schrijven over de ontwikkelingen op de aandelenmarkt.

Wanneer crasht de aandelenmarkt?

Als we het antwoord op deze vraag konden geven, waren we al miljonair geweest. Waarom? Om de simpele reden dat we dan zo zouden beleggen dat we net van tevoren hele goed resultaten zouden boeken. Tevens zouden we onze aandelen exact op het juiste moment verkopen. Maar het probleem is dat een beurscrash niet te voorspellen is. Natuurlijk: er kunnen voortekenen zijn, maar die kunnen uiteindelijk weinig zeggend blijken te zijn.

Zo werd er in 2020 een beurscrash verwacht, mede doordat duidelijk werd welke impact het Coronavirus op onze economie ging hebben. Veel koersen zijn inderdaad gedaald, maar van een crash was absoluut geen sprake. Vaak werkt het ook andersom: de aandelenbeurs geeft weer hoe de economie er voor staat of voor gaat staan. Stijgen de aandelenkoersen al een tijdje behoorlijk? Dan komt vaak daarna steeds meer de bevestiging dat het goed gaat met de economie. Je zou kunnen zeggen dat de beurs vooruit loopt op de economie. Het gevolg is dat je soms dus ook te laat kan zijn met instappen. Op het moment dat jij aandelen wil kopen omdat de economie aantrekt, kan dat (deels) al in de koersen zijn verwerkt.

6. Wat zijn de nadelen van beleggen in aandelen?

Aandelen klinken aantrekkelijk. Ze trekken ook niet zomaar heel veel beleggers aan. En laten we eerlijk zijn: het is toch ook veel leuker om te beleggen in een bedrijf dan in een fonds of index. Maar aandelen hebben ook een aantal nadelen die je zeker moet weten voordat je begint met investeren.

Risico

Laten we maar meteen man en paard benoemen: beleggen in aandelen is risicovol. Natuurlijk is er zeker in deze moderne tijd heel veel informatie beschikbaar over aandelen, over bedrijven en kan je tips van beleggingsexperts lezen en opvolgen. Je hebt alles voorhanden om een goed onderbouwde beslissing te nemen. Maar realiseer je dat je niet alles weet en dat er opeens iets kan veranderen. Stel dat je bijvoorbeeld aandelen wil kopen in een productiebedrijf en dat bedrijf net problemen krijgt met een bepaald product. Of je wil heel graag een aandeel van een dienstverlener, terwijl juist een concurrent harder groeit. Ook kan een onderneming opeens in problemen komen. Denk aan problemen bij de belangrijkste leverancier, een veranderd politiek klimaat in het land waar de grootste klanten zitten, een wereldwijde terugroepactie et cetera. Investeer je in een beleggingsfonds of index waarin een dergelijk bedrijf is vertegenwoordigd, dan is de invloed van deze problemen zeer beperkt. Maar als je direct in een bedrijf belegt, dan zullen de gevolgen de aandelenkoers fors naar beneden drukken.

Veel inleestijd voordat je kunt beslissen

Om te beleggen in een indexfonds of obligaties hoef je niet zoveel voor te bereiden. Ja, je verzamelt wat informatie. Bij het beleggen in aandelen komt echt wel wat meer kijken. Je leest je in over het bedrijf. Waar zijn ze op dit moment mee bezig? Hoe kijken ze naar de toekomst? Wat zijn hun verwachtingen en plannen? Het is ook verstandig om te kijken naar de cijfers op hun website en wat ze daarover zeggen. Een toenemende omzet zegt iets, een toenemend nettoresultaat nog meer. Een winstwaarschuwing zegt ook iets, maar dan in de verkeerde richting. Lees zeker ook wat brokers en beleggingsexperts over het bedrijf zeggen. Worden er vooral koopadviezen gegeven, of juist niet? Let op: positief nieuws geeft geen enkele garantie, maar minder positief nieuws kan je wel weerhouden van een verkeerde beslissing. Investeer dus tijd voordat je belegt in de aandelen van een bedrijf.

Emoties en stress

Aandelen kopen betekent dat je je vooraf moet realiseren dat het een aankoop is die jou vanaf dat moment met regelmaat zal bezig houden. We hebben het nu niet over tijd, maar over emoties, een beslissing nemen en (mede daardoor) stress. Want: het ideale verloop is dat jouw aandelen alleen maar in waarde toenemen. Je hoeft alleen maar te beslissen over wel (en wanneer) of niet verkopen. Dat ideale verloop komt in de praktijk echter niet zo vaak voor. Het gebeurt meer dat koersen behalve stijgen ook dalen. Soms dalen ze precies als jij jouw aandelen hebt gekocht. Hoe rustig blijf jij als dat een langdurige daling blijkt te zijn? Of wanneer ze niet verder in koers dalen, maar ook nauwelijks stijgen? Als je hier heel erg ongerust over wordt of zelfs in de stress schiet, dan moet je je afvragen of beleggen in aandelen wel iets voor jou is. Als dat niet zo is, en het je makkelijk lukt om gewoon eens een tijdje niet naar de koersen te kijken: doen! Daarom hier ook nogmaals het advies om niet te beleggen met geld dat onderdeel is van je buffer voor onderhoud, reparaties en onverwachte vervangingen. Je slaapt er een stuk rustiger door.

Dit artikel is geschreven door Bart Verberkt

Van beroep (financial) projectcontroller, als zzp'er. Sinds 2020 eigenaar van een chambres d'hôtes in de Bourgogne, organisator van retraites en tekstschrijver dus, met name over financiële onderwerpen.